تاریخچه کپسول های آتشنشانی

تا حالا دوست داشتید بدونید تاریخچه کپسول های آتشنشانی به چند سال قبل بر می گرده؟ تا به حال به این فکر کردید که اولین کسی که کپسول های آتشنشانی رو اختراع و کشف کرد چه کسی بود؟

خوب اول بگم که در جدود ۲۰۰سال قبل از میلاد حضرت مسیح یک آقایی به نام تسییوس که اهل اسکندریه یعنی همین مصر کنونی بوده میاد یک پمپ دستی درست می کنه که می تونسته با ریختن آب روی آتش اون رو خاموش کنه.

رومی ها هم از سطل های یهم وصل شده برای خاموش کردن و مهار آتش استفاده می کردند. بعد در قرون وسطا اومدند از یه دستگاهایی به اسم افشانه استفاده می کردند که یه چیزی شبیه تفنگ بوده. این افشانه مثل یک پمپ دوچرخه ای عمل می کرده به این صورت که اول نازل داحل آب فرو می شده بعد با کشیدن پیستون یک لیتر آب وارد دستگاه می شده.

بعد از اینکه افشانه پر می شده به سمت آتش پرتاب می شده و بعد پیستون به حالت اولیه خودش بر می گشته تا دوباره آب رو جذب کنه. از این نوع افشانه ها در آتش سوزی بزرگی که در سال ۱۶۶۶ در لندن روی داد نیز استفاده شد.

تاریخچه کپسول آتشنشانی

اگه دوست داشته باشید می تونید روی نوشته زیر کلیک کنید و بیشتر راجع به کپسول های آتشنشانی بدونید.

مقالات مرتبط با ایمنی و آتشنشانی

خوب حالا می خوایم بدونیم اولین مواد شیمیایی استفاده شده در خاموش کردن آتش برای اولین بار چه زمانی استفاده شده؟ آقای جرج ویلیام مانبی در سال ۱۸۱۹ یک کپسول مسی به ظرفیت ۱۳٫۵ لیتر که پر از خاکستر کربنات پتاسیم و هوای فشرده بود رو برای اولین بار استفاده کرد.

سال ها بعد در سال ۱۹۱۲ آقای پیرنه یک کپسول آتش نشانی که حاوی تتراکلریدکربن و یا CTC را اختراع کرد که در آن مایعات از یک مخزن از جنس برنج یا کروم با کمک یک پمپ دستی تحت فشار خارج می‌شدن و  روی سطح آتش فرو می‌ریختن.

ظرفیت این پمپ ها معمولاً ۱٫۱ لیتری، ۰٫۶ لیتری و یا ۹ لیتری بود که ماده CTC در اثر واکنش های شیمیایی آتش رو خاموش می کرد. کاربرد این نوع خاموش کننده برای آتش سوزی های الکترونیکی و مایع بود که تا ۶۰ سال بعد هم مورد استفاده قرار می گرفت. اما بعدها متوجه شدند که بخار و فراورده های حاصل از این ماده بسیار سمی است بنابراین استفاده از این خاموش کننده ها در فضاهای محدود کاهش یافته است.

کپسول آتشنشانی

بکارگیری گاز و کف در خاموش کننده ها

آخرهای قرن نوزدهم آقای آلمون گرنجر متوجه شد. که از واکنش دو ماده شیمیایی بی کربنات سدیم و اسید سولفوریک می تونه آتش رو مهار کنه. مکانیسم دستگاه این آقا به این صورت بود. که  این نوع کپسول ها حاوی اسید سولفوریک بودن و از سیلندرهای متشکل از ۱ یا ۲ گالن آب حاوی بی کربنات سدیم تشکیل شده بودن.

در سیلندر این کپسول ها یک بطری حاوی اسید سولفوریک فشرده بصورت معلق قرار داشت. بعد از اینکه اسید با محلول بی کربنات مخلوط می‌شد. گاز دی اکسید کربن تشکیل می‌شد و درنتیجه آب تحت فشار از مخزن و از طریق یک شیلنگ کوتاه خارج می‌شد.

فوم های شیمیایی که الان برای تولید کپسول های اطفاء حریق استفاده می‌شن. برای اولین بار توسط الکساندر لورن در سال ۱۹۰۴اختراع شد. این فوم ها مثل اسید تولید شده از کربنات سدیم عمل می‌کنن. اما در واقعیت باهشون متفاوت اند.

مخزن اصلی اون ها حاوی حجمی مشخصی از بی کربنات سدیم محلول در آب هستش. و ظرف داخلی اون شامل آلومینیوم سولفاته. با ترکیب این مواد و بروز واکنش های شیمیایی بین اون ها، فوم وگاز دی اکسید کربن تولید می‌شود. این گاز باعث خروج سریع فوم و درنتیجه خاموش شدن آتش می‌شه.

در سال ۱۹۲۴ در آمریکا کپسول های اطفاء حریق حاوی دی اکسید کربن که باعث سرد شدن سریع آتش و خاموش شدن آن می‌شد اختراع شد. مخازن حاوی دی اکسید کربن (در ایالات متحده آمریکا) توسط شرکت والتر کید در سال ۱۹۲۴ و در پاسخ به درخواست آزمایشگاه تلفن (مخترع معروف الکساندر گراهام بل) و به منظور خاموش کردن آتش سوزی که قبلاً در سوکت های تلفن رخ داده بود، اختراع شد.

این کپسول شامل یک سیلندر ایستاده بود که حاوی ۷٫۵ پوند (۳٫۴ کیلوگرم) گاز CO2 با یک دریچه گرد از جنس فلز برنج و یک شیلنگ پوشیده شده با یک قیف کامپوزیتی که به عنوان نازل استفاده می شد.

امروزه  CO2 هنوز هم یک گاز محبوبه زیرا یک عامل سازگار با لایه ازن بشمار می‌ره. و کپسول های آتش نشانی حاوی این گاز به دلیل اینکه برای طبیعت زیان آور نیست. و ضرری نداره، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیره. دی اکسید کربن عمدتا با حبس کردن و خفه کردن اکسیژن منجر به خاموش شدن آتش می‌شه. حتی زمانی تصور می‌شد این ماده با سرد کردن آتش کار می‌کنه. اگر چه این تاثیر در اکثر آتش سوزی ها خیلی کمه.

پیدایش مواد شیمیایی خشک

در سال ۱۹۲۸، شرکت DuGas (که بعدها توسط شرکت ANSUL خریداری شد) یه کپسول حاوی کارتریج مواد شیمیایی خشک به بازار عرضه کرد. که بطور خاصی از ماده بی کربنات سدیم برای انجام واکنش های شیمیائی که منجر به مقاومت در برابر رطوبت و جریان های آزاد بود استفاده کرد. تو این دستگاه، اپراتور یک سوپاپ گرد رو به سمت بالا پرتاب می‌کرد تا کارتریج رو سوراخ کنه. و به اهرم روی سوپاپ که در انتهای شیر قرار داشت فشار وارد می‌کرد تا مواد شیمیایی رو تخلیه کنه.

این اولین عامل در دسترس برای آتش سوزی های اتفاق افتاده در مقیاس بزرگ بود که از مایعات و یا گازهای فشرده استفاده و تا حدود زیادی نیز تا سال های ۱۹۵۰ یعنی زمانی که واحدهای شیمیایی کوچک برای استفاده در منزل به بازار عرضه شدن، همچنان به همین شکل باقی ماند.

مواد شیمیایی خشک ABC نیز در دهه ۱۹۵۰ تو اروپا ظاهر شدن. بعدها و در اوایل دهه ۶۰، موادی مانند Super-K اختراع شد و در ادامه نیز Purple-K توسط نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در اواخر دهه ۱۹۶۰ توسعه یافت.

در دهه ۱۹۷۰میلادی، Halon 1211 از اروپا به آمریکا منتقل شد. Halon 1301 نیز توسط شرکت آمریکائی DuPont و ارتش ایالات متحده در سال ۱۹۵۴ توسعه داده شد. کپسول های مبتنی بر ماده شیمیائی هالون هنوز هم در حال استفاده هستن. اما اروپا و استرالیا طبق پروتکل مونترال (سال۱۹۸۷) به دلیل اثرات زیان بار زیست محیطی که این نوع کپسول ها از خودشون در طبیعت به جا می‌ذاشتن. استفاده از اونها رو به شدت محدود کردن. محدودیت های شدیدتری نیز برای استفاده از آن در دیگر نقاط جهان مانند ایالات متحده آمریکا، خاورمیانه و آسیا به اجرا گذاشته شد.

بنابراین در پایان می‌تونیم بگیم که شکی نیست که کپسول های اطفاء حریق مسیری طولانی رو برای رسیدن به تکامل و توسعه طی کردن. و بهترین خط دفاعی ما در برای مقاومت در برابر آتش سوزی هستن اما این نکته خیلی مهمه  که بدونین چگونه می‌توان از یک کپسول آتش نشانی به شیوه درستی استفاده کرد و یا چگونه از آن حفاظت و نگهداری کرد.

و در آر امیدوارم این مقاله که راجع به تاریخچه کپسول های آتشنشانی بود براتون مفید واقع شده باشه.

آدرس ما در اینستاگرام: instagram.com/imensanat